Proces mediacji

Klasyczny proces mediacji przebiega w kilku etapach. Zależy od rodzaju sprawy oraz od tego, czy sprawa została została zainicjowana przez stronę/strony sporu wnioskiem o mediację czy też skierowana do mediacji przez uprawniony organ.

Zgłoszenie sprawy do mediacji

• Mediacje pozasądowe/prywatne
  Potrzeba przeprowadzenia mediacji może powstać w przypadku konfliktu, którego strony, za właściwy i zdecydowanie szybszy sposób rozwiązania ich problemu uznają postępowanie mediacyjne lub gdy specyfika sporu nie kwalifikuje go do postępowania sądowego.
• Mediacje sądowe
  Inicjatywa w kierunku oddania sprawy do mediacji należy do sądu, który po wstępnym zapoznaniu się z pozwem lub wnioskiem dokona oceny, czy sprawa nadaje się do mediacji albo sąd kieruje sprawę do mediacji na zgodny wniosek stron. 

Sesje/posiedzenia wstępne/informacyjne

Pierwsze spotkanie przeprowadzane jest osobno z każdą ze stron sporu. Mediator informuje strony m.in. o zasadach mediacji, jakie są zalety rozwiązania sporu na drodze mediacji.

Każda ze stron potwierdza na piśmie dobrowolność uczestnictwa w mediacji. Mediator zbiera informacje, co jest przedmiotem sporu, jaki jest punkt widzenia każdej strony w przedmiocie sporu i opcje rozwiązania. 

Sesje/posiedzenia mediacyjne

Jeśli strony wyraziły wolę na wspólne spotkanie „twarzą w twarz”, dochodzi do sesji wspólnej stron przy udziale mediatora. Jeżeli jedna ze stron nie zgadza się na spotkanie bezpośrednie z drugą, możliwe są mediacje pośrednie. Mediator spotyka się oddzielnie z każdą ze stron, będąc łącznikiem w komunikacji stanowisk i wzajemnych oczekiwań stron. W trakcie sesji mediacyjej, trwającej ok. 1,5 godziny, strony precyzują kluczowe dla nich kwestie. Jeśli stronom uda się dojść do porozumienia lub ustalenia na przyszłość (zależnie od rodzaju sprawy), mediator przygotowuje, w oparciu o poczynione przez strony ustalenia oraz w zgodzie z przepisami prawa, ugodę.

W przypadku, gdy strony dzieli duża odległość albo nie są możliwe spotkania osobiste z innych ważnych powodów, rozwiązaniem jest e-mediacja. Dopuszczalne są także mediacje drogą video połączenia lub mediacje telefoniczne.

Ugoda

Mediator czuwa nad realnością i konkretyzacją sformułowań ujętych w przygotowanej i przedłożonej stronom do akceptacji ugodzie.

Mediacja pozasądowa od sądowej różni się między innymi tym, że treść zawartej w jej ramach ugody dotyczy dokładnie tego, czego życzą sobie strony. Ugoda kończąca mediację pozasądową może być skierowana do sądu z wnioskiem o dające jej moc wyroku zatwierdzenie.

W przypadku mediacji sądowej, podpisana ugoda, wypracowana przez strony, jest przesyłana do sądu. Po zatwierdzeniu ugody przez sąd, nabiera mocy wydanego wyroku w sprawie. W przypadku mediacji sądowej przedmiotem ugody mogą być jedynie roszczenia zawarte w pozwie. Jeśli stronom nie uda się wypracować porozumienia, sprawa, która została skierowana przez organ, zostaje odesłana do organu, który przesłał sprawę do mediacji.